Kako prepoznati celijakiju kod dece?

Kada deca unesu gluten u svoje telo putem ishrane, njihov imunološki sistem reaguje negativno, izazivajući različite simptome i oštećenje slozokože tankog vreva.

Prepoznati celijakiju kod dece je od suštinskog značaja, jer rana dijagnoza i tretman mogu znatno poboljšati kvalitet njihovog života i sprečiti ozbiljne komplikacije u budućnosti.

Međutim, ovu bolest često karakteriše niz simptoma koji mogu biti zbunjujući i lako ih se može prevideti ili pripisati drugim faktorima.

Zato je od velike važnosti da roditelji budu informisani o celijakiji i znacima koji ukazuju na nju.

U ovom članku ćemo razmotriti šta tačno predstavlja celijakija, kako se manifestuje kod dece i kako je pravilno prepoznati.

Kako prepoznati celijakiju kod dece

U nastavku slede najčešći simptomi i tegobe koje se javljaju kod dece koje pate od celijalije.

Gastrointestinalni simptomi

Gastrointestinalni simptomi su često prisutni kod dece sa celijakijom i često su među prvim znakovima koji se pojavljuju.

Ovi simptomi mogu varirati u ozbiljnosti i intenzitetu, što može otežati njihovo prepoznavanje.

Najčešći simptomi koji se javljaju a povezani su sa varenjem uključuju d​​ijareju, bolove u stomaku, nadimanje i nadutost stomaka, probleme sa apetitom, mučninu i povraćanje, kao i promenjenu boju stolice.

Stolica može biti svetlije boje, sa nesvarenim ostacima hrana. Zelena stolica može se javiti kod hronične dijareje.

Problemi sa rastom i nutritivni nedostaci

Problemi sa rastom i nutritivni nedostaci su ozbiljni i česti simptomi celijakije kod dece.

Celijakija može značajno uticati na sposobnost tela da apsorbuje hranljive materije, što može dovesti do usporenog rasta i razvoja, kao i do drugih nutritivnih problema.
Deca sa celijakijom često se susreću sa usporenim rast u odnosu na svoje vršnjake. To može se primetiti kroz nižu visinu ili telesnu masu u odnosu na očekivanu za uzrast, kao i smanjenu mišićnu masu.

Do ovoga dolazi zbog problema sa apsorpcijom hranljivih materija u tankom crevu, što može dovesti do nedostatka različitih hranljivih materija u organizmu.

Najčešće su to gvožđe, kalcijum, vitamini D, B kompleks, ili neadekvatna apsorpcija proteina.

Promene na koži

Promene na koži kod dece sa celijakijom mogu biti jedan od znakova ove bolesti. Iako nisu uvek prisutne, kožni problemi mogu biti indikacija celijakije.

Dermatitis herpetiformis (DH) je karakterističan osip koji se može javiti kod osoba sa celijakijom.

DH je osip koji obično izgleda kao mali, crveni ili ljubičasti plikovi koji izazivaju svrab. Osip se često pojavljuje na laktovima, kolenima, zadnjici i drugim delovima tela.

Ekcemi i herpes takođe se mogu sresti kod dece koja pate od alergije na gluten.

Poreklo u porodici

Porodična istorija igra važnu ulogu u identifikaciji celijakije kod dece. Ako postoji porodična istorija celijakije ili drugih autoimunih bolesti, deca su izložena većem riziku da razviju ovu bolest.

Deca prvog stepena srodstva osoba sa celijakijom, kao što su deca, braća i sestre, imaju veći rizik od razvoja celijakije u poređenju sa opštom populacijom.

Pored toga, neki članovi porodice mogu imati „skrivenu“ celijakiju, što znači da imaju genetske predispozicije i mogu nositi genetske varijante povezane sa celijakijom, ali nemaju očigledne simptome bolesti.

Međutim, ova skrivena celijakija može se preneti na potomstvo, povećavajući rizik za celijakiju kod dece.

Zaključak

Ukoliko su prisutni navedeni simptomi, ili se sumnja na celijakiju kod deteta, posetu doktoru ne bi trebalo odlagati.

Nakon toga će se sprovesti odgovarajući testovi za celijakiju, uključujući analizu antitela na tkivnu transglutaminazu (tTG) i po potrebi biopsija tankog creva radi potvrde dijagnoze.
Važno je napomenuti da dete ne sme da prestane sa unošenjem glutena pre nego što se postavi dijagnoza, jer to može otežati tačno postavljanje dijagnoze